انتقاد اتحادیه های حوزه فرش دستباف از انتقال مرکز ملی فرش از وزارت صمت به میراث فرهنگی

به گزارش شاپ کار مجمع اتحادیه ها و انجمن های حوزه فرش دستباف سراسر کشور در مورد انتقال مرکز ملی فرش از وزارت صمت به وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی طی اطلاعیه ای اعلام نمود: این انتقال با منافع ملی در تضاد است و صادرات و اشتغال در این بخش را از بین می برد.

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، در این بیانیه آمده است: فرش دستباف ایرانی یکی از مهم ترین نمادهای فرهنگی، هنری و ملی ایرانی ها است که علاوه بر خصایص چشم گیر، غیر قابل انکار و قابل اعتنای فرهنگی- هنری، حائز وجوه بی بدیل اقتصادی و اجتماعی است.
فرش دستباف ایران که در روزگاری نه چندان دور یکی از مهم ترین اقلام و حتی نمادهای صادرات غیرنفتی این سرزمین بوده، همچنان و با وجود کاهش بی سابقه میزان صادرات به علت وجود زنجیره اشتغال ۲ میلیون نفری، از ستون های اساسی و استوار جامعه ایرانی است که سقف جوامع روستایی بخصوص در مناطق محروم و در بین اقشار صدمه پذیر بر آن بنا نهاده شده است که تخریب این ستون کهن و تاریخی بدون شک فاجعه بار خواهد بود.
آنچه ذکر شد بدیهیاتی است که هر شهروند متولد این مرز و بوم از خردسالی آنرا با پوست و گوشت و استخوان خود لمس و فرش را در شئون متنوع حیات خود حس کرده است که بر فرش دیده به این جهان گشوده، بر فرش بالیده و رشد کرده، با فرش خانواده تشکیل داده، سرمایه خویش را با تبدّل آن به فرش محفوظ داشته و با فرش در جهان سربلند بوده است.
بر این اساس، این چنین سیاست گذاری، وضع مقررات و اجرای قوانین از جانب فرزندان ایران بدون توجه به این بدیهیات نه تنها پذیرفته نیست بلکه نشان از نسیان و بی مهری کسانی دارد که از اهمیّت فرش که به شکلی نمادی از وطن آنهاست به اشدّ حالات غافلند.
در ادامه بیانیه آمده است: فرش دستباف ایران بعنوان یک حوزه جامع الابعاد با خوان نعمت بسیار گسترده، حائز پیشرانی است به نام صادرات که بقای همه زنجیره فعّالان آن از ریسنده، رنگرز، طراح و بافنده و سایر عوامل خلق و تولید تا شبکه حمل و نقل و مرمّتکار و شبکه فروش داخلی بدان وابسته اند و این مساله مبیّن اهمیّت کلیدی بازرگانی خارجی برای حفظ این ستون پرارزش و زنجیره اشتغال راهبردی است.
درست در شرایطی که آمار صادرات به پایین تر حد در پنج دهه اخیر تنزّل کرده و موجودیّت فرش دستباف مورد تهدید واقع شده و در نتیجه احتیاج به توجه ویژه، تسهیلگری فوری و حمایت گسترده دارد، با طراحی و ابلاغ ساختار جدید وزارت صمت معلوم شد مسؤلان نه تنها بنای پشتیبانی از فرش و شاغلانش را ندارند بلکه نزاع بر سر نخواستن آن است و مرکز ملّی فرش ایران با تعجیل عجیب مدیران این وزارت خانه از آن بیرون انداخته شد و بناست که در آینده ای نامعلوم و با شعار رسیدگی تخصصی به آن به وزارت جدیدالتأسیس میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی منتقل شود.
این بیانیه می افزاید: نوع نگرش و عملکرد مسؤلان دولت در این شرایط و اتخاذ تصمیمی چنین اساسی و مؤثر در زندگی دست کم ۲ میلیون نفر که در عدم مشورت با متخصصان و کارشناسان بخش خصوصی متبلور شد، نشان داد که سیاست گذاران نه تنها به دنبال رسیدگی تخصصی به فرش نبوده اند، بلکه قائل به جایگاه و اهمیّت راهبردی آن هم نیستند و از نتایج این انتقال نامیمون به شدّت غافلند. پیامدهایی که به شرح ذیل و به اختصار میتوان برشمرد:
غفلت نظری و عملی از بازرگانی خارجی بعنوان شریان حیاتی فرش ایران به علت انتقال از وزارت خانه اصلی اقتصادی و بازرگانی کشور به یک وزارت خانه غیراقتصادی
دشواری دسترسی فعّالان و متولّی دولتی فرش به نهادهای مؤثر و اساسی که می توانند فرایندهای تولید و تجارت را تسهیل کرده یا احتمالاً دشوار سازند. نهادهایی همچون سازمان توسعه تجارت، کمیسیون ماده یک، دفتر نساجی وزارت صمت، کمیته اقدام ارزی، کمیته پایش ارزی، شورای گفت وگوی دولت و بخش خصوصی و غیره که در اموراتی همچون واردات و تأمین مواد اولیه در شئون متعدد آن و مسائل مبتلا به صادرات همانند تعهد ارزی، تمدید کارت بازرگانی، مشوق های صادراتی، موضوعات در ارتباط با تأمین اجتماعی، مالیات بر ارزش افزوده و مسائل حوزه گمرک به شدت مؤثر است.
بلاتکلیفی اتحادیه های صنفی حوزه فرش دستباف و سردرگمی فعالان و مراجعان درست در شرایط فاجعه بار و بحرانی کنونی اسباب اتلاف وقت و سرمایه های مالی و انسانی را فراهم می آورد که نتیجه آن جز خروج سرمایه ها از این حرفه و تضعیف روز افزون آن نخواهد بود.
قرار گرفتن فرش هم رده یا زیرمجموعه صنایع دستی، در حالیکه فرش دستباف به تنهایی حائز وزن و اهمیتی افزون بر مجموعه صنایع دستی کشور است، حاصلی جز تخریب زیرساخت های موجود و از میان رفتن این ستون چند هزار ساله نخواهد داشت و زنجیره اشتغالی که ارزش واقعی آن با محاسبه سرانه اشتغال ۵۰۰ میلیون تومانی برای هر شغل، قریب به یک میلیون میلیارد تومان است، از دست خواهد رفت و چنین بار مالی ثقیلی بر دوش دولت سنگینی خواهد نمود. آن هم در شرایطی که صنایع دستی هم در کشور، در وزارت خانه و بخصوص نزد وزیر فعلی از اهمیّت چندانی برخوردار نیست.
با عنایت به توجه وزیر به اموراتی غیر از فرش و صنایع دستی و در مقابل بی توجهی خاص به فرش که در انتصاب سوال برانگیز رئیس موزه فرش ایران متجلی است، ناگفته پیداست که مبحث فرش و مسائلش در اولویت این وزارت خانه نیست.
با از دست رفتن اشتغال حاصل از فرش دستباف در کشور، تعداد کثیری از روستاییان مولّد به ناچار به جامعه مصرف کننده شهری در حاشیه شهرها خواهند پیوست، درحالی که زیرساخت های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی قادر به پاسخگویی به آنها نخواهد بود و تبعات سنگین اجتماعی و امنیتی گریبان کشور را خواهد گرفت.
با توجه به آنچه ذکر شد مسؤلان امر و یکایک کسانی که در این خصوص بدون مشورت با ذی نفعان و اهالی فن تصمیم به چنین کاری گرفتند پاسخ دهند که منافع ملّی ایران در کدام بخش این تصمیم دیده شده است و اساساً چه منفعتی بر این نتایج ناگوار ارجح بوده که با این تعجیل تعجب آور چنین موضوعی عملیاتی شده است؟
در خاتمه ضمن ابراز گلایه شدید از این میزان بی مهری و بی توجهی به فرش دستباف، ذینفعان، صادرات غیرنفتی و اقتصاد ملّی پیشنهاد می شود که اگر شعار رسیدگی تخصصی به فرش و صنایع دستی نه یک بهانه واهی برای بیرون انداختن فرش از مجموعه وزارت صمت بلکه یک دغدغه حقیقی و صادقانه است، به جای انتقال مرکز ملی فرش به وزارت میراث فرهنگی و تنزّل رتبه آن، صنایع دستی هم از آن وزارت خانه منفک شده و سازمانی زیرمجموعه ریاست جمهوری به نام سازمان فرش و صنایع دستی تشکیل گردد تا رئیس آن بعنوان معاونت رئیس جمهور هیچ وظیفه ای به جز رسیدگی تخصصی به امورات عدیده فرش و صنایع دستی نداشته باشد و یک مرتبه برای همیشه تکلیف این مورد مشخص شود.
شایان ذکر است که بخش خصوصی پیشنهادات مشخصی برای ساختار این سازمان دارد که در صورت ضرورت تقدیم مسئولین امر خواهد شد.


منبع: shopcar.ir